Thiết kế và thực hiện kỹ thuật thi công điện nước là một trong những khâu quan trọng bậc nhất trong xây dựng văn phòng, nhà ở và các công trình khác.

Công tác thi công điện nước muốn đạt hiệu quả tốt cả về mức độ an toàn cũng như tính thẩm mỹ thì các yếu tố cần thiết là phải có bản vẽ kỹ thuật thiết kế, bố trí thi công hệ thống điện phù hợp với nhu cầu sử dụng cũng như đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn hệ thống.

Để đảm được yếu tố này, trước hết bạn cần chú ý trong việc lựa chọn các đơn vị thi công và thiết kế văn phòng, nhà ở… chuyên nghiệp, uy tín, đội ngũ kiến trúc sư trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn , đảm bảo bản vẽ kỹ thuật, bố trí và thi công điện nước chuẩn, chính xác. Cùng đội thợ thi công có chuyên môn và tay nghề cao để tránh những rủi ro không đáng có khi thi công điện nước.

Hê thống cấp nước

Để đọc hiểu bản thiết kế và thi công đúng theo yêu cầu mô tả trong bản vẽ đòi hỏi trình độ chuyên môn nhất định. Thiết kế nội thất 3S xin chia sẻ những thông tin, kỹ thuật thi công điện nước văn phòng và gia đình ở mức độ cơ bản, cũng như nguyên tắc cần tuân thủ trong quá trình thi công để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Cũng như phần nào giúp bạn có thể thực hiện giám sát và hỗ trợ các kỹ sư cơ điện hiệu quả nhất.

Khi đã có đội thợ thi công điện nước giỏi và có bản thiết kế sẽ tối ưu được các công đoạn thi công, khắc phục triệt để mọi nhược điểm và đây cũng chính là sơ đồ để căn cứ sau này cần sửa chữa điện và nâng cấp. Khi đó hệ thống điện nước vận hành hợp lý, khoa học, bền vững, tiết kiệm.

Phần kỹ thuật điện nước có liên quan nhiều hạng mục khác như kết cấu, kiến trúc, nội thất, … việc có bản vẽ thiết kế giúp phối hợp với các bộ phận khác trong tổng thể công trình một cách thuận lợi.

Sau khi chuẩn bị chi tiết và đầy đủ các điều kiện, chúng ta bắt tay tiến hành thi công điện nước, trong quá trình thực hiện bạn cần chú ý những điểm sau:

• Không nên đi dây trực tiếp âm tường, khi khắc phục sự cố sẽ rất phức tạp. Phải lắp đặt ống luồn dây điện

• Đối với những vị trí có từ 3 ống luồn dây trở lên thì phải đóng lưới thép chu đáo trước khi thi công trát tường

• Những mối nối dây phải nối tại hộp đèn, tủ điện, hộp ổ cắm và hộp công tắc, hoặc tại các vị trí phải dùng đế âm ổ điện bổ làm hộp nối dây điện, không được nối dây trong ống, nối buộc cẩn thận đúng kỹ thuật và được quấn chu đáo bằng băng dính đen chuyên dụng, vì các sự cố thường bắt nguồn từ các vị trí nối, khi đó khắc phục sẽ nhanh gọn và chi phí thấp.

• Trước khi lắp đặt điện, kiểm tra dây xem có thông mạch, có bị  chập trong quá trình kéo dây không, độ rò rỉ dòng điện …

• Khi lắp đặt xong các thiết bị vào tủ điện, tiến hành kiểm tra độ cách điện, dòng rò ra vỏ tủ, đảm bảo an toàn thiết bị điện.

Các bước trong quy trình thi công điện dân dụng

Chúng ta cùng tìm hiểu quy trình và biện pháp thi công hệ thống cơ điện cho văn phòng, gia đình trước.  Ở phần này, chúng ta sẽ đi sâu và  tập trung vào phần thi công mảng điện và nước. Trong phần  điện, tổ thi công sẽ tiến hành từng bước thứ tự như sau:

• Lắp đặt các đường ống bảo vệ: cho phần dây cáp điện âm tường, đường ống ngầm chạy dưới lòng đất, máng cáp trunking, thang cáp (tray cable, ladder cable…), các ống điện nổi…

• Lắp đặt cáp điện: trực tiếp vào hệ thống đường ống nói trên.

• Lắp đặt tủ điện, bảng điện: thường là tủ điện, bảng điện tổng dẫn vào từng tầng và từng phòng.

• Lắp đặt các thiết bị điện: các loại thiết bị điện và máy móc dùng điện như công tắc đèn, ổ cắm điện, các vật dụng điện tử như tivi, quạt trần, bếp từ, máy rửa bát, quạt trần đẹp, hệ thống đèn chiều sáng…

• Thực hiện công tác đấu nối: kiểm tra, nghiệm thu các mối nối, đấu nối điện, thử nghiệm và kiểm tra khả năng vận hành.

Cùng đi sáu, tìm hiểu chi tiết từng bước này dưới đây nhé!

Lắp đặt hệ thống ống bảo vệ đường dây điện

Trong quá trình lắp đặt hệ thống bảo vệ đường dây điện, bạn chú ý tuân thủ đúng những quy chuẩn và hướng dẫn thiết kế đã được thống nhất từ trước.

Trong các bản thiết kế hiện nay, các kiến trúc sư thường thực hiện theo tiêu chuẩn Việt Nam, tiêu chuẩn IEC. Ống bảo vệ này phải là loại nhựa dẻo, có khả năng chịu nhiệt độ cao, chịu lực tác động và có thể uốn được một cách dễ dàng.

Thông thường, ta đặt ống âm tường và sàn bê tông. Ở các khu vực thuộc tầng kỹ thuật, ống chạy nổi trên sàn kỹ thuật. Quá trình lắp đặt như sau:

• Hệ thống ống đặt trong sàn bê tông được thực hiện ngay sau khi đơn vị xây dựng đan xong lớp sắt sàn: Ở những nơi chỉ có một lớp sắt sàn, ống dẫn sẽ đặt ngay trên lớp sắt, ở vị trí có hai lớp sắt sàn, ống sẽ được đặt giữa hai lớp sắt sàn. Ở những đoạn rẽ, các ống này sẽ được uốn cong bằng lò xo, bán kính ở vào khoảng 6 đến 9 lần đường kính ống, đảm bảo chúng ta có thể dễ dàng kéo dây và thay thế sau này nếu xảy ra sự cố.

• Tuyệt đối không dùng các co nối ở những đoạn rẽ:  vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc kéo dây do khúc rẽ quá gắt. Ở các đoạn rẽ phân từ 3 nhánh dây trở lên nên được thực hiện trong các hộp.

• Các ống chờ đầu kéo dây phải được bọc kín: tránh vật lạ lọt vào trong và gặp khó khăn trong việc kéo dây sau này.

• Khi lắp đặt ống đi ngầm: nên lắp đặt sửa khi xây tường 5 ngày, để tường đủ độ cứng, không bị nứt khi đục tường, và chỉ nên đục sau khi cắt tường. Ở các vị trí phải cắt ống và nối, đầu cắt cần được làm trơn để tránh gây xước dây. Khoảng cách giữa 2 khớp nối >50mm so với khoảng giữa ống và >25mm ở đoạn cuối ống. Nên được cố định bằng xi măng hoặc bê tông sau khi được cố định bằng thanh thép nằm ngang hoặc dây thép cột.

• Ống đi nổi trên tầng kỹ thuật, trong hộp kỹ thuật: phải được cố định bằng kẹp ống và khoảng cách giữa các kẹp nên >1200mm. Khoan các vít và tắc kê để gắn kẹp ống bằng khoan điện.

• Tiêu chuẩn đi ống điện âm sàn: ống đi trong tường nên đi theo phương song song, có đoạn cuối là hộp chứa công tắc, ổ cắm. Cố định ống với hộp bằng khớp nối vặn, hộp đèn đi âm trong sàn cần nhét giấy, xốp và quấn băng keo phủ kín, để tránh lọt vữa vào. Ống nối phải cách ván khuôn >7mm, tránh bị rạn chân chim trần.

• Dùng ống cân nước để xác định vị trí và cao độ cho hộp đèn, hộp công tắc: đảm bảo các hộp sau khi lắp đặt không bị nghiêng, lệch.

• Thời điểm lắp đặt tủ: ngay sau khi hoàn thành lớp sơn nước một.

• Dây tiếp đất: được rải từ vị trí đặt tủ phân phối đến cọc tiếp đất. Hệ thống cọc tiếp đất được lắp ngay sau khi san lấp xong nền, đáp ứng các số đo điện trở quy định trong thiết kế và quy phạm.

• Dùng đầu cốt cáp để đấu nối: sau khi tủ và bảng điện được đưa vào vị trí đấu nối giữa dây tiếp đất và thanh cái tiếp đất.

Thực hiện công tác đầu nối, kiểm tra

• Các đầu ruột cáp được bấm đầu cốt: ngay từ trước khi lắp đặt vào điểm nối của thiết bị, các đầu ruột cáp phải được bấm đầu cốt, trừ các trường hợp kết cấu điểm nối tại thiết bị có công suất nhỏ.

• Trước khi tiến hành đấu nối: phải kiểm tra cẩn thận sơ đồ đấu nối, hiệu điện thế sử dụng của thiết bị được mô tả trong catalogue hoặc trên tem nhãn.

• Gắn mã số thiết bị: cho hộp nối, đèn chiếu sáng, quạt, máy lạnh, cần đèn, trụ đèn…tạo thuận lợi cho công tác kiểm tra và bảo dưỡng sau này.

Quy trình thi công phần nước

• Thi công điện lạnh: cho tất cả các ống môi chất làm lạnh theo đúng mẫu mã và tiêu chuẩn được họp bàn và chấp nhận bởi chủ đầu tư, giúp họ dễ dàng giám sát quy trình từ khi sản xuất đến bước lắp đặt và vận hành.

• Thi công hệ thống truyền thông và báo cháy: Trong trường hợp có xảy ra sự cố.

• Thi công hệ thống chống sét: đầy đủ từ dưới đất lên tấng mái.

• Thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn trong quá trình thi công: Theo đúng quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng, quy định trong TCVN 5308-91

Thi công hệ thống điện lạnh

• Ống môi chất làm lạnh đi ngầm trong tường hay đi nổi: phải bọc cách nhiệt có độ dày >19mm đối với ống hơi và >6mm với ống lỏng.

• Thời gian lắp đặt: ngay sau khi xây tường 5 ngày là hợp lý.

• Ống xả nước ngưng chất liệu PVC: phải bọc cách nhiệt có độ dày >13mm, độ dốc 1%.

• Lỗ mở xuyên sàn hoặc tường: phải được làm kín bằng vật liệu chống thấm nước

• Công tác kiểm tra áp lực ống dẫn môi chất lỏng: phải được tiến hành kỹ lưỡng trước khi bơm gas vào. Gas phải được kiểm tra áp theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.

Thi công hệ thống truyền thông và báo cháy nổ

• Thi công cùng một lúc: hệ thống đường ống ngầm khuất truyền thông báo cháy và hệ thống ống ngầm khuất điện.

• Tiêu chuẩn lắp đặt: cáp truyền thông phải đặt trong máng, ống tách biệt với cáp trung/ hạ thế với khoảng cách >0.6m

• Mối nối dây cáp truyền thông và báo cháy: phải đặt trong hộp nối, và nối bằng các phiếm nối.

• Tiếp địa ở một vị trí duy nhất: với tất cả các cấp có màn che.

• Độ cao lắp đặt: với ổ cắm mạng, thiết bị báo cháy theo đúng chỉ dẫn và đáp ứng TCVN.

Thi công hệ thống chống sét công trình

• Trình tự thực hiện: kim thu sét F16, h=0,5m à cọc tiếp địa l63x63x5, l=2,5m đóng đóng vào đất bằng búa, nối giữa cọc bằng thép bản 30×4 tiếp địa được chôn ngập khoảng 0.8m  à dây dẫn sét F16, dây thu sét F10, được nối với dây tiếp địa từ dưới đất lên mái.

• Tiêu chuẩn lắp đặt: dây thu sét được đặt cách mặt đặt dây >8cm, nối với khung mái, tường bằng các chân bật, khoảng cách giữa các chân bật >1m. Dây thu sét F10 được đặt kẹp tường, cột cũng cố định bằng chân bật như trên.

• Kim thu sét, dây thu sét phải sơn chống rỉ: dây tiếp địa, cọc tiếp địa tuyệt đối không sơn.

Hệ thống chống sét